Lý do các đốm màu khổng lồ phát sáng rực rỡ trong vũ trụ

Nguyên nhân khiến các đốm màu trong vũ trụ trở nên sáng rực là do sự hình thành của các ngôi sao mới bên trong nó.

Các đốm màu phát sáng rực rỡ được phát hiện trong vũ trụ. Ảnh: ESO.

Các nhà thiên văn học ở Trung tâm Nghiên cứu Vật lý học Thiên thể, trường Đại học Hertfordshire, Anh tìm ra nguyên nhân khiến các đốm màu trong vũ trụ phát sáng rực rỡ, Science Alert hôm 22/9 đưa tin.

Các đốm màu mang tên Lyman-alpha blob (LAB) phát ra ánh sáng cực tím rực rỡ, dù không thể nhìn thấy bằng mắt thường nhưng có thể phát hiện qua kính thiên văn hiện đại. 

Đốm màu được phát hiện đầu tiên và được nghiên cứu nhiều nhất có tên LAB-1. Nó thực ra là một vật thể tương đối trẻ trong vũ trụ 13,8 tỷ năm tuổi và cách chúng ta khoảng 11,5 tỷ năm ánh sáng. 

Bằng cách quan sát từ nhiều kính viễn vọng khác nhau cùng với một số mô phỏng bằng máy tính hiện đại, các nhà thiên văn học kết luận nguồn gốc ánh sáng phát ra từ các đốm màu là do sự hỗn loạn khi các ngôi sao hình thành. 

Đầu tiên, nhóm nghiên cứu sử dụng kính viễn vọng không gian Hubble, đài thiên văn W.M.Keck đặt tại Hawaii, và kính thiên văn Atacama Large Millimetre/Submillimeter Array (ALMA) ở Chile để quan sát LAB-1. Những hình ảnh chụp được cho thấy sự xáo động của các ngôi sao mới nằm sâu trong các đám mây hydro và các thiên hà nhỏ ở gần đang tuôn vào đó những vật chất để hình thành ngôi sao.

Sau đó, họ sử dụng dữ liệu từ kính thiên văn để mô phỏng trên máy tính và chỉ ra nguyên nhân phát sáng của LAB-1. Khi những ngôi sao mới hình thành bên trong đốm màu, chúng phát ra ánh sáng cực tím mạnh. Ánh sáng này được khí hydro tán xạ, phát ra quầng sáng rực rỡ.

"Nó giống như một cây đèn đường trong đêm sương mù, bạn nhìn thấy ánh sáng khuếch tán bởi vì ánh đèn phân tán trên các hạt nước li ti. Trường hợp này cũng vậy, cây đèn đường là thiên hà đang hình thành sao và sương mù là đám mây khí khổng lồ. Thiên hà rọi sáng những vật xung quanh nó", Jim Geach, nhà thiên văn học trường Đại học Hertfordshire, trưởng nhóm nghiên cứu, giải thích. 

Bằng cách tìm ra lời giải cho bí ẩn này, Geach và các đồng nghiệp có thể tìm ra thiên hà lớn nhất trong vũ trụ được hình thành ở đâu và như thế nào. "Một thiên hà lớn hình elip đã hình thành trong LAB-1 và sẽ trở thành tâm của một cụm thiên hà khổng lồ", Geach nhận xét.

Xem thêm: Phát hiện 'thiên hà ăn thịt' trong cụm sao Thiên Lô

Hiền Anh